Hệ thống treo thanh xoắn ô tô: Cấu tạo và nguyên lí hoạt động

Hệ thống treo là một trong những bộ phận quan trọng nhất trên xe ô tô, có nhiệm vụ nâng đỡ và giúp xe vận hành an toàn, ổn định. Trong số các loại hệ thống treo phổ biến, hệ thống treo thanh xoắn được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là trên các mẫu xe sedan và hatchback. Vậy hệ thống treo thanh xoắn là gì? Hệ thống treo giằng xoắn hoạt động như thế nào và có chức năng ra sao? Cùng VIETPASSION tìm hiểu chi tiết về loại hệ thống treo này ngay sau đây.

Hệ thống treo thanh xoắn là gì?

Tìm hiểu về hệ thống treo dạng thanh xoắn trên xe ô tô

Hệ thống treo thanh xoắn hay còn gọi là hệ thống treo giằng xoắn – một loại hệ thống treo sử dụng chùm xoắn làm phần tử đàn hồi và hoạt động chủ yếu theo hướng dưới lực xoắn. Thông thường, để tăng tính đàn hồi và khả năng chịu lực, thanh xoắn được làm từ thép sản xuất dầm, trải qua quá trình xử lý nhiệt phức tạp để đạt được độ bền cũng như độ dẻo tốt.

Đặc điểm nổi bật của hệ thống này là một đầu thanh xoắn được gắn vào bánh xe và đầu còn lại gắn vào thân xe. Cả hai đầu đều có thể di chuyển nhờ vào ổ trục và khớp nối khe, giúp bù đắp những thay đổi do tải trọng gây ra trong quá trình di chuyển. Như vậy, trục quay của thanh xoắn vẫn thẳng hàng hay nói cách khác là khi xe di chuyển qua các đoạn đường gồ ghề, thanh xoắn sẽ uốn cong, tạo liên kết đàn hồi giữa hệ thống treo và thân xe, giúp xe vận hành ổn định và hấp thụ rung động tốt hơn.

Công dụng hệ thống treo thanh xoắn ô tô

Hệ thống treo dạng thanh xoắn hỗ trợ nâng đỡ và chịu tải trọng của xe

Hệ thống treo thanh xoắn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự vận hành ổn định và an toàn của xe ô tô trên mọi quãng đường. Cụ thể:

• Hỗ trợ nâng đỡ và chịu tải trọng xe: Hệ thống này giúp phân bổ đều trọng lượng của xe lên 4 bánh, giữ cho xe ở trạng thái cân bằng. Điều này giúp xe bám đường tốt hơn, từ đó giúp tài xế dễ dàng điều khiển xe khi thay đổi hướng, tăng tốc hoặc khi phanh gấp.
• Hấp thụ dao động từ mặt đường: Khi xe di chuyển trên những đoạn đường gồ ghề hoặc không bằng phẳng, hệ thống treo này sẽ giúp giảm thiểu các rung động, mang lại cảm giác êm ái và thoải mái cho người ngồi trên xe.
• Giảm độ nghiêng và lật của thân xe khi vào cua: Hệ thống treo thanh xoắn giúp duy trì thân xe nằm ngang và hạn chế hiện tượng nghiêng quá mức, đặc biệt là khi xe vào các khúc cua. Điều này giúp giữ cho bánh xe luôn tiếp xúc ổn định với mặt đường, đảm bảo xe không bị lật và chuyển động đúng hướng một cách an toàn khi vào hoặc ra khỏi khúc cua.

Cấu tạo hệ thống treo giằng xoắn

Cấu tạo của hệ thống treo giằng xoắn trên ô tô

Hệ thống treo giằng xoắn có thể được lắp đặt theo phương dọc hoặc ngang, tùy thuộc vào loại phương tiện và yêu cầu về tải trọng. Hệ thống treo dọc thường được sử dụng trên các loại xe tải nặng và khung xe phải chịu tải trọng lớn. Trong khi đó, hệ thống treo thanh ngang thường dùng trên các loại xe ô tô du lịch, giúp tối ưu hóa hiệu suất và sự thoải mái cho hành khách.

Về cơ bản, cấu tạo của hệ thống treo dạng thanh xoắn bao gồm các bộ phận chính sau đây:

• Trục lái
• Vai dưới và trên
• Giảm chấn
• Thanh ổn định
• Vi sai cầu trước
• Khung phụ

Nguyên lý hoạt động hệ thống treo dạng thanh xoắn

Nguyên lý hoạt động của hệ thống treo dạng thanh xoắn ô tô

Hệ thống treo giằng xoắn hoạt động dựa trên cơ chế uốn cong của thanh xoắn khi chịu lực tác động từ mặt đường. Cụ thể, hai đầu của thanh xoắn được gắn vào bánh xe và thùng xe. Khi bánh xe di chuyển qua các đoạn đường gồ ghề hoặc có chướng ngại vật, thanh xoắn sẽ bị uốn cong, tạo ra hiệu ứng lò xo giúp hấp thụ các lực tác động từ mặt đường. Sau khi lực tác động từ mặt đường giảm, thanh xoắn sẽ trở lại trạng thái ban đầu, giúp bánh xe tiếp xúc ổn định với mặt đường.

Ngoài ra, để cải thiện hiệu suất hoạt động, hệ thống này còn được trang bị thêm lò xo cuộn và bộ giảm xóc xe ô tô, tạo sự kết nối linh hoạt, an toàn giữa bánh xe và thân xe. Dựa trên nguyên lý hoạt động hiện tại có các loại hệ thống treo thanh xoắn phổ biến sau đây:

• Phương tiện kép: Đây là thiết kế được sử dụng phổ biến cho hệ thống treo trước của các mẫu xe SUV. Hệ thống treo này sử dụng thanh xoắn song song với khung xe cho phép điều chỉnh chiều dài trong một phạm vi rộng. Một đầu của thanh xoắn được gắn vào giá đỡ phía dưới và đầu còn lại được gắn vào khung xe.
• Hệ thống treo sau giằng xoắn độc lập: Ở hệ thống này, thanh xoắn được đặt ngang thân xe và thường được sử dụng làm hệ thống treo phía sau của xe.
• Kết nối vai sau: Phương pháp này sử dụng hai dầm xoắn dọc được nối với nhau bằng một dầm xoắn và thường được áp dụng cho hệ thống treo phía sau của một số mẫu xe bình dân.

Ưu và nhược điểm hệ thống treo giằng xoắn ô tô

Tổng hợp ưu và nhược điểm của hệ thống treo giằng xoắn đối với xe ô tô

Hệ thống treo dạng thanh xoắn trên xe ô tô mang lại nhiều ưu điểm nổi bật giúp nâng cao hiệu suất và trải nghiệm lái xe.

• Cải thiện khả năng kiểm soát: Hệ thống treo giằng xoắn mang lại sự kiểm soát vượt trội trên khi xe vận hành, giúp xe duy trì ổn định nhất là khi vào cua hay khi có sự thay đổi đột ngột về hướng di chuyển.
• Tăng cường sự thoải mái và tiện ích: Thiết kế của hệ thống giúp giảm tác động của những dao động, rung lắc, mang lại trải nghiệm mượt mà và êm ái cho hành khách, đặc biệt khi di chuyển trên những đoạn đường gồ ghề, không bằng phẳng.
• Thiết kế nhỏ gọn: So với các hệ thống treo khác, hệ thống treo thanh xoắn có thiết kế nhẹ và nhỏ gọn hơn, giúp giảm trọng lượng tổng thể của xe, từ đó cải thiện hiệu suất nhiên liệu cũng như tối ưu năng lượng vận hành.

Ngoài những ưu điểm nổi bật không thể phủ nhận thì hệ thống treo này cũng có một vài điểm hạn chế như:

• Chi phí cao: Giá thành sản xuất hệ thống treo thanh xoắn thường cao hơn so với các loại hệ thống treo khác.
• Khả năng điều chỉnh hạn chế: Một số hệ thống treo giằng xoắn có khả năng điều chỉnh độ cứng mềm thấp hơn so với các hệ thống treo khác, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất khi xe di chuyển qua địa hình gồ ghề.
• Khả năng linh hoạt kém: Mặc dù có khả năng kiểm soát tốt nhưng một số hệ thống giằng xoắn thiếu tính linh hoạt trong việc điều chỉnh độ cứng mềm, ảnh hưởng đến khả năng thích nghi với nhiều loại địa hình và yêu cầu vận hành khác nhau.

Những bệnh thường gặp trên hệ thống treo thanh xoắn ô tô

Mặc dù hệ thống treo thanh xoắn trên ô tô hoạt động bền bỉ và hiệu quả nhưng vẫn có thể gặp một số hư hỏng trong quá trình sử dụng. Dưới đây là những lỗi phổ biến thường xảy ra trên hệ thống treo dạng thanh xoắn ô tô:

Lỗi hỏng ở bộ phận đàn hồi

Hỏng ở bộ phận đàn hồi gây mất cân bằng và rung lắc xe

Trong quá trình sử dụng, bộ phận đàn hồi của hệ thống treo giằng xoắn có thể xuất hiện một số lỗi cơ bản như sau:

• Giảm độ cứng: Khi bộ phận đàn hồi mất độ cứng, chiều cao thân xe sẽ bị hạ thấp, giảm khả năng chịu tải và tăng nguy cơ va chạm với mặt đường khi phanh hoặc khi tăng tốc. Điều này cũng khiến dao động của thân xe tăng lên, ảnh hưởng đến sự ổn định khi lái.
• Nhíp bị bó kẹt: Nhíp lá bị bó cứng sẽ giảm khả năng hấp thụ và triệt tiêu dao động, làm tăng lực tác động lên thân xe. Hệ quả là xe bị rung lắc mạnh hơn, đặc biệt khi di chuyển trên đường xấu.
• Bộ phận đàn hồi bị gãy: Khi bộ phận đàn hồi bị gãy, chức năng giảm dao động của hệ thống treo gần như bị mất hoàn toàn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự an toàn và độ ổn định của xe.
• Ụ tăng cứng bị vỡ: Nếu ụ tỳ hạn chế hành trình bị hỏng, tải trọng sẽ dồn trực tiếp lên bộ phận đàn hồi, gây ra tiếng ồn lớn và giảm tuổi thọ của các chi tiết liên quan.
• Quang nhíp, đai kẹp, giá đỡ lò xo bị lỏng: Những chi tiết này khi bị rơ lỏng có thể gây ra tình trạng xô lệch cầu xe, làm cho vô lăng trở nên nặng hơn và tạo ra tiếng ồn lớn khi xe vận hành.

Lỗi hỏng ở bộ phận dẫn hướng

Bộ phận dẫn hướng trong hệ thống treo thanh xoắn có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và khả năng kiểm soát của xe. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng bộ phận dẫn hướng có thể phát sinh một số lỗi như:

• Mòn các khớp cầu, khớp trụ,…
• Biến dạng các chi tiết cấu trúc như nhíp lá, dầm cầu, đòn giằng, bệ xoay, bệ đỡ, quang treo,…
• Sai lệch các thông số cấu trúc, vị trí điều chỉnh, vấu giảm va, vấu tăng cứng,….

Các lỗi này có thể khiến bánh xe mất đi sự liên kết động học lý tưởng, làm lốp xe nhanh mòn và giảm khả năng ổn định cũng như độ chính xác trong việc lái xe. Thậm chí, nếu không được khắc phục kịp thời, các sự cố này có thể dẫn đến tình huống nguy hiểm khi lái xe.

Lỗi hỏng ở bộ phận giảm chấn

Những lỗi thường gặp ở bộ phận giảm chấn của hệ thống treo thanh xoắn

Bộ phận giảm chấn trong hệ thống treo thanh xoắn có thể gặp một số lỗi trục trặc khi xe vận hành như:

• Xi lanh và piston bị mòn: Sau một thời gian sử dụng, xi lanh và piston giảm chấn có thể bị mòn, gây hở khoang dầu. Điều này làm giảm thể tích dầu và giảm lực cản, từ đó giảm khả năng triệt tiêu dao động của hệ thống treo ô tô.
• Phớt bao kín bị hở: Khi phớt bao kín bị hở, dầu trong hệ thống giảm chấn sẽ bị rò rỉ ra ngoài làm giảm áp suất và khiến bộ phận giảm chấn thiếu dầu. Điều này có thể dẫn đến việc không khí và bụi bẩn lọt vào buồng, làm mất dần hiệu quả của giảm chấn.
• Dầu bị biến chất: Dầu trong giảm chấn có chức năng giữ độ nhớt nhờ được pha thêm phụ gia. Tuy nhiên, nếu bị nhiễm nước hoặc tạp chất, dầu sẽ biến chất, làm giảm hiệu quả giảm chấn và thậm chí khiến bộ phận giảm chấn bị kẹt hoặc bó cứng.
• Van giảm chấn bị kẹt: Khi van giảm chấn bị kẹt, nó có thể ở trong tình trạng đóng hoặc mở cố định. Nếu van luôn đóng, lực cản giảm chấn sẽ quá cao, còn nếu van trong trạng thái mở, lực cản sẽ quá thấp. Nguyên nhân van giảm chấn bị kẹt chủ yếu là do thiếu dầu, ảnh hưởng đến hiệu quả giảm chấn ô tô và sự ổn định của hệ thống treo.
• Cao su liên kết bị hỏng: Sau một thời gian dài sử dụng, cao su ở các đầu liên kết có thể bị mòn hoặc mục nát. Điều này có thể gây ra va chạm giữa các chi tiết và tạo ra tiếng ồn khó chịu khi xe vận hành.
• Piston bị cong: Nếu bộ giảm chấn phải làm việc quá tải hoặc gặp va chạm mạnh, piston có thể bị cong, khiến giảm chấn không thể hoạt động hiệu quả và có thể bị kẹt hoàn toàn.

Lỗi hỏng ở thanh ổn định

Thanh ổn định có thể gặp một số lỗi phổ biến như độ cứng giảm, đòn liên kết bị trục trặc, gối tựa cao su bị nát,… Những lỗi này có thể gây ra tiếng ồn khi xe vận hành, rung lắc ở khu vực bánh xe, độ cao gầm xe bị giảm và bị xệ đuôi, xe ô tô bị cạ gầm. Ngoài ra, khả năng bám đường cũng giảm, lốp xe bị mòn không đều và vô lăng bị nặng hơn,… ảnh hưởng đến khả năng điều khiển của người lái.

VIETPASSION đơn vị cung cấp phuộc nâng cấp hệ thống treo chuyên nghiệp 

Để tối ưu khả năng vận hành và kiểm soát xe, việc nâng cấp phuộc giảm xóc là giải pháp được nhiều chủ xe lựa chọn. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để thay thế hoặc nâng cấp hệ thống treo chất lượng, VIETPASSION chính là lựa chọn lý tưởng. Là nhà phân phối độc quyền tại Việt Nam cho các thương hiệu phuộc cao cấp Neotech, BC Racing, TiTan V2và đặc biệt thương hiệu phuộc Titan V1 mới ra mắt… VIETPASSION cam kết mang đến sản phẩm chính hãng, phù hợp với đa dạng dòng xe và điều kiện đường xá trong nước.

Liên hệ đặt ngay bộ phuộc ô tô tại VIETPASSION với giá ưu đãi

• Sản phẩm chính hãng, không độ chế: VIETPASSION cung cấp các dòng phuộc xe ô tô nhập khẩu chính hãng với giá cạnh tranh, không qua chỉnh sửa đảm bảo an toàn khi đăng kiểm.
• Khả năng tùy chỉnh linh hoạt: Các sản phẩm phuộc hiệu năng được phân phối tại VIETPASSION có khả năng điều chỉnh độ cứng mềm (Rebound) và nâng hạ chiều cao xe, đáp ứng nhu cầu từ lái xe thường ngày đến vận hành thể thao.
• Đội ngũ lắp đặt chuyên nghiệp: Đội ngũ kỹ thuật viên dày dạn kinh nghiệm của chúng tôi thực hiện lắp đặt nhanh chóng, chính xác, đảm bảo hiệu suất vận hành tối ưu.
• Chính sách bảo hành uy tín: Tất cả sản phẩm đều được bảo hành 12 tháng và trong thời gian bảo hành, các lỗi kỹ thuật không do người dùng gây ra sẽ được thay thế miễn phí.

Ngoài ra, các dòng phuộc do VIETPASSION cung cấp có thiết kế tiên tiến, khả năng giảm biến dạng lò xo dưới 5%, giúp xe vận hành ổn định và bền bỉ. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết về dịch vụ nâng cấp hệ thống treo an toàn, chuyên nghiệp.

Như vậy, VIETPASSION vừa chia sẻ đến bạn những thông tin hữu ích về hệ thống treo thanh xoắn. Mong rằng những chia sẻ này sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin, kinh nghiệm hữu ích để biết cách bảo dưỡng xe hiệu quả. Nếu bạn cần thay thế, nâng cấp hệ thống treo hoặc tư vấn thêm, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline hoặc đến showroom gần nhất để được đội ngũ chuyên gia của VIETPASSION hỗ trợ.